Revolutie is opium voor het volk (Simone Weil)

Veranderen zonder impact

We struikelen van crisis naar crisis. Sterker nog, de crisissen lijken met elkaar verbonden te zijn in een complexe kluwen die ‘het systeem’ laten vastlopen. Het is tijd dat we het allemaal anders gaan doen. Een verandering van tijdperk. Een tijd voor revolutie en transitie. We moeten impact maken. De één roept nog harder dan de ander. We lijken verslaafd te raken aan de retoriek. We stuwen elkaar op naar steeds grotere hoogten. Het begint er op te lijken, zoals Simone Weil treffend samenvatte, alsof “revolutie het opium is voor het volk”. En in die ‘roes’ die ontstaat, verliezen we ‘het zicht’ uit het oog. Het zicht op ‘de werkelijkheid’, het zicht op de natuur. De natuur verandert, evolueert namelijk grotendeels zonder impact!

Om verandering te beheren, moet je verandering creëren

Op welke wijze heeft het leven al bijna vier miljard jaar standgehouden in een continu veranderende context? Nee, niet alleen standgehouden, hoe heeft het gefloreerd? Dat is niet hoofdzakelijk door groots en meeslepende revoluties met veel impact, maar door enerzijds continu kleine veranderingen te introduceren die op zichzelf weinig impact hebben en anderzijds zich verhouden tot wat er is. Zich te verbinden met wat er is. Een verbintenis met weinig impact, maar die over tijd een enorme impact kan hebben.

In gezamenlijkheid streven 

Voor welk woord, samenwerken of competitie, is – in gezamenlijkheid streven- de etymologische betekenis? De meeste mensen geven ‘samenwerken’ als intuïtief antwoord. Het blijkt echter competitie te zijn. Het laat mooi zien dat in de natuur samenwerken en competitie onlosmakelijk aan elkaar verbonden zijn. Dat samenwerken zonder conflict onmogelijk en onwenselijk is.  Het is een samenspel tussen deze twee polariteiten. De natuur draait om ‘samen’ in een oneindig ‘spel’: samenspel. Het lijkt een woord met weinig impact, maar heeft enorme impact als je er naar gaat leven.

Harmonie is de acceptatie en integratie van conflict

Als mensen gevraagd wordt wat ze aantrekkelijk vinden aan de natuur, dan is één van de meest gehoorde antwoorden: harmonie. En laat het nu juist harmonie zijn wat de meeste van ons willen bereiken met de revolutie/ transitie die zo noodzakelijk lijkt te zijn. Maar als het zo is dat in de natuur, zoals bovenstaand al is ingegeven, harmonie de acceptatie en integratie van conflict is, dan hebben we geen revolutie nodig, maar samenspel. Want samenspel is een vaardigheid die noodzakelijk is om harmonie te bereiken.

Wil je hier meer over weten? Neem dan contact met ons op voor de inspiratiedag -Van samenwerken naar samenspel-.

Eric de Blok
Natuurvisie