Succesvol samenwerken is normaal gesproken al een uitdaging. Maar wat gebeurt er in tijden van crisis met organisaties en hun samenwerkingsverbanden? We vroegen onze AlliantieSociety-leden welke invloed Covid-19 op hun samenwerkingen had. Ditmaal ging Jorrit Hoekstra (Partner bij AlliantiePartners) hierover in gesprek met Auke Blaauwbroek, eigenaar van de StrategieCentrale.

Kun je iets vertellen over de strategie centrale?

“Laat ik beginnen bij het begin. Ik ben heel lang werkzaam geweest als bestuurder bij vakbond FNV en later bij de gemeente. Ook ben ik een tijdje wethouder geweest en heb in de gemeenteraad gezeten. Daar viel mij op dat beide organisaties prima werk leverden, maar vaak niet heel erg strategisch en vooruitdenkend zijn.”

“Toen mijn wethouderschap stopte, heb ik een opleiding gevolgd aan de universiteit in Tilburg: Strategy, Innovation and Governance. Van daaruit ben ik eerst als zelfstandige aan de slag gegaan en heb een aantal opdrachten uitgevoerd. Onder andere in Helmond, waar ik een fusie begeleid heb tussen twee zorg- en veiligheidshuizen in Zuid-Limburg. Ook daar viel mij steeds weer hetzelfde op. De strategische gerichtheid van publieke organisaties was eigenlijk minimaal. Daar wilde ik graag werk van maken.”

“STRATEGIEONTWIKKELING BIJ PUBLIEKE ORGANISATIES HANGT OOK VAAK SAMEN MET SAMENWERKEN MET ANDERE ORGANISATIES.”

Hoe heb je daar werk van gemaakt?

“Mijn businesspartner is een strateeg bij de gemeente Waalwijk. Toen ik als zelfstandige aan het werk was, bedachten we om samen één organisatie te maken. Met als doel om met name publieke organisaties te ondersteunen bij het maken van strategische plannen. Dat is in de afgelopen drie jaar doorontwikkeld. Met name vorig jaar hebben we gezegd: strategieontwikkeling is één, maar we komen er steeds meer achter dat strategieontwikkeling bij publieke organisaties ook vaak samenhangt met samenwerken met andere organisaties.”

“We hebben daarom de focus een beetje verlegd in de richting van netwerkontwikkeling en netwerksamenwerking. Daar zit ook de missie van onze organisatie in: het ondersteunen van met name publieke organisaties – of dat nu overheid is of organisaties die in het maatschappelijk middenveld zitten – bij het zoeken van strategische samenwerking of ontwikkeling.”

Uit hoeveel mensen bestaat jullie bedrijf?  

“We zijn met z’n tweeën en werken met drie andere organisaties samen om vanuit verschillende kwaliteiten een breed pakket aan te bieden. Daarnaast werken we met zzp’ers. Eén iemand die wat meer bestuurlijke opdrachten uitvoert, en een ander die meer aan de communicatieve kant zit. We zorgen dat het intern goed loopt door regelmatig contact met elkaar te hebben.”

“IK ZOEK VOORTDUREND SAMENWERKINGEN MET ANDERE COLLEGA’S DIE ZZP’ER ZIJN, OF MET ORGANISATIES DIE AANVULLEND ZIJN OP HET WERK WAT WIJ DOEN.”

Wat voor andere samenwerkingsrelaties hebben jullie?

“We zijn vrij klein. Dat is aan de ene kant een nadeel, omdat je weinig handen hebt om de zaken uit te voeren. Aan de andere kant is het een voordeel, omdat je daarmee erg wendbaar bent. Om het nadeel wat weg te nemen, zoek ik voortdurend samenwerkingen met andere collega’s die zzp’er zijn, of met organisaties die aanvullend zijn op het werk wat wij doen.”

“Ik zal twee voorbeelden geven. Ik werk veel samen met een onderzoeksbureau in Noord-Brabant. Op het moment dat wij onszelf in de markt zetten, gaven zij aan dat ze het interessant vinden om een adviesfunctie te koppelen aan de onderzoeken die zij doen. Het tweede adviesbureau is een groot bureau op het gebied van onderwijs. We hebben samen een product ontwikkeld op basis van een projectvoorstel van mij op het gebied van arbeidsmarkt.”

Wat voor type afspraken hebben jullie met deze samenwerkingsrelaties?

“We hebben met het onderzoeksbureau afgesproken om met elkaar meer aan de voorkant van opdrachten te kijken waar we elkaar kunnen ondersteunen. We hebben onlangs een opdracht afgerond om een aantal collega’s van hen bij te scholen op politiek-bestuurlijke sensitiviteit. Zo ondersteunen we elkaar een beetje. Op het moment dat wij een onderzoeksopdracht hebben, dan huren we vaak onderzoekscapaciteit bij hen in. We maken er één opdracht van, die we samen aanbieden.”

“Met de andere organisatie hebben we een samenwerkingsovereenkomst gesloten, en die ook op papier gezet. We hebben een zakelijke afspraak gemaakt: als we samen omzet genereren gaat er een deel naar hen en een deel naar ons.”

” DE INTERNE SAMENWERKING IS BEHOORLIJK VERSTEVIGD EN VERSTERKT EN WE ZIJN OP ZOEK GEGAAN NAAR DE INVULLING VAN ONZE MISSIE EN VISIE.”

Wat voor invloed heeft corona gehad op jullie organisatie?

“Intern viel het in de eerste instantie wel even droog. Vorig jaar maart/april keken we elkaar aan, en dachten: ‘en nu?’. We besloten de tijd te gebruiken om goed na te denken. Ik heb in het verleden een aantal opdrachten uitgevoerd waarbij ik het gevoel had dat het niet helemaal in lijn lag met onze missie.”

“Tegelijkertijd kwam ook de samenwerking met het onderzoeksbureau steeds meer op gang, omdat ik een projectvoorstel had ingediend om de samenwerking binnen vijf arbeidsmarktregio’s te onderzoeken. In de zomer kregen deze arbeidsmarktregio’s ook steeds meer positie, omdat men verwachtte dat er een enorme toestroom van werkzoekenden zou komen. Daar kwam weer nieuw werk uit voort.”

“Aan de ene kant is de interne samenwerking behoorlijk verstevigd en versterkt en zijn we op zoek gegaan naar de invulling van onze missie en visie. Stel dat er zich ooit weer een crisis voordoet, dan is het belangrijk om je infrastructuur op orde te hebben. Daar zijn we mee aan het bouwen gegaan. Aan de andere kant is op het gebied van onderwijs/scholing heel veel gebeurd. Daar zijn we samen met de collega’s van het andere adviesbureau mee aan de slag gegaan.”

Kun je verder toelichten welke verschuiving er voor jouw gevoel intern heeft plaatsgevonden, als het gaat over de doelstellingen en missie?

“Wij haalden een deel van onze omzet uit interim-opdrachten. Dat wilden we niet meer doen. Dan volgen we eigenlijk te veel de strategie van de inlenende organisatie, terwijl wij juist graag die adviserende kant zelf willen vormgeven. Je zit soms, zeker als je klein bent, op de wip.”

“Je wilt graag omzet genereren en soms doe je dan een opdracht waarvan je denkt: ‘nou, toe maar’. Ik bedoel het niet vervelend of neerbuigend, dat zijn vaak hartstikke leuke opdrachten. Maar we hadden wel zoiets van: daarvoor hebben we ons bureau niet opgericht. Naar aanleiding van de opdrachten die we doen en wat we gezegd hebben, zetten we ons op een andere manier in de markt.”

“DAT VERGT WEER EEN ANDERE VORM VAN SAMENWERKEN.”

Ik kan mij voorstellen dat toen jullie dat intern hadden besloten, je dat vervolgens extern bent gaan communiceren. Hoe ging dat?

“Onze communicatie zzp’er heeft samen met ons de website vernieuwd. We zijn begonnen met een podcast om meer naar de buitenkant toe te gaan werken. We zijn daarnaast bezig met het opzetten van een community, rondom onze eigen organisatie, om zoveel mogelijk kennis en expertise met elkaar te delen. Dat zit echt nog in de startfase; daar moeten we nog veel meer aandacht aan besteden.”

In de vragenlijst gaf je aan dat de band met je partner (onderzoeksbureau) sterker is geworden. Kun je daar wat over vertellen?

“Een belangrijk deel van mijn expertise zit op het gebied van arbeidsmarkt. Arbeidsmarkt is een onderdeel van het sociaal domein. Samen met een collega van het onderzoeksbureau zijn we aan de slag gegaan om te inventariseren welke vraagstukken we samen kunnen oplossen en dat heeft geleid tot een meer intensieve samenwerking.”

En de samenwerking met de andere organisatie?

“We hebben samen een opdracht gedaan op het gebied van zij-instroom. Daar hebben we een product op ontwikkeld dat we nu in de markt aan het zetten zijn. Ik denk dat die samenwerking, met name op het gebied van productontwikkeling en het gezamenlijk in de markt zetten, inderdaad versterkt is. En nu zijn we aan het zoeken en aan het nadenken over hoe we met elkaar verdergaan en hoe we dit vormgeven.”

“In de ontwikkelfase werk je heel nauw samen, nu komen we langzamerhand op het punt dat we het verder in de markt moeten gaan zetten. Dat vergt weer een andere vorm van samenwerking. Het is één ding om gezamenlijk je creativiteit te gebruiken om een product neer te zetten. Daarbij maak je gebruik van elkaars discipline, kennis en expertise. Maar vervolgens, als daar iets uitkomt, moet je opnieuw met elkaar kijken hoe zich dat tot elkaar verhoudt.”

“HET DWINGT JE OM SCHERPER JE KOERS TE KIEZEN.”

Je gaf aan dat een van de zzp’ers meer op de communicatie zit. Op welke manier hebben jullie zelf gecommuniceerd over de invloed van covid op jullie organisatie?

” In feite hebben we niet gecommuniceerd over de invloed van covid op onze organisatie.”

Zijn er dingen die je misschien gedwongen moest doen, die je vaker gaat toepassen als covid verdwenen is?

“Daar heb ik wel over nagedacht. Eigenlijk zijn we op dit moment weer op zo’n punt. Zo’n crisis zorgt ervoor dat je opnieuw gaat nadenken over waarom we überhaupt begonnen zijn. Dus dat je scherper terugkeert naar je oorspronkelijke missie en visie. We zijn voortdurend met elkaar in gesprek om de volgende stappen met elkaar te gaan zetten. Het dwingt je, in mijn ogen, om scherper je koers te kiezen.”